Hazine ve Maliye Bakan? Lütfi Elvan, Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an'?n en hassas oldu?u hususlardan birisinin "vatanda?lar?n enflasyona ezdirilmemesi" oldu?unu belirterek, "?lgili bakanl?klar?m?zla güçlü bir i? birli?i içinde çal???yoruz, asgari ücret ba?ta olmak üzere bu konuda gerekli hassasiyeti gösterece?iz." dedi.

Elvan, Türkiye 2023 Zirvesi'nde yapt??? konu?mada, son 2 y?ld?r ola?anüstü bir küresel dönemden geçtiklerini, bu y?l ekonomik aktivitede dünya genelinde bir canlanmaya ?ahit olsalar da kar??lar?nda hala önemli belirsizlikler bulundu?unu söyledi.

Enerji fiyatlar? ve ta??ma maliyetlerinin h?zla artt???n?, arz-talep dengesizliklerinin küresel enflasyonu besledi?ini, pek çok ülkede kamu maliyesi alan?nda ya?anan bozulma ve artan borç stokunun rekor seviyelere ula?t???n? anlatan Elvan, normalle?me sürecinin zaman alaca??n? dü?ündüklerini ifade etti.

Hazine ve Maliye Bakanl??? olarak, kararlar?n? günübirlik geli?melere göre almad?klar?n? ve yönlerini tayin etmediklerini belirten Elvan, sözlerini ?öyle sürdürdü:

"Bir taraftan küresel konjonktürün gelece?e yönelik olas? etkilerini de?erlendirirken, di?er taraftan güçlü Türkiye in?as? için orta ve uzun vadeli bir perspektif anlay???yla çal??malar?m?z? yürütüyoruz. Makroekonomik ve finansal istikrar? güçlendirip sa?l?kl?, dengeli ve sürdürülebilir bir büyüme hedefliyoruz. Bu hedefin gerçekle?mesi için dü?ük enflasyon ve kur istikrar?na önem veriyoruz. Ekonomi politikalar?na güveni daha da art?r?p ülke risk primimizi dü?ürmenin, piyasa istikrar?n? güçlendirmenin, yerli-yabanc? tüm yat?r?mc?lar için elveri?li bir ortam olu?turman?n gayreti içindeyiz."

"YILI, GEÇM?? E??L?MLER?N AKS?NE YÜKSEK BÜYÜME VE DÜ?ÜK CAR? AÇIKLA KAPATACA?IZ"

Lütfi Elvan, Ekonomi Reform Program? ve Orta Vadeli Program'da çizdikleri yol haritas?na ba?l? kalacaklar?n?, yap?sal politikalar? büyük bir kararl?l?kla hayata geçirmeye devam edeceklerini, tüm payda?lar?, özel sektör ve STK'lar ile i? birli?i halinde çal??t?klar?n? söyledi.

Salg?n döneminde reel sektörün ayakta kalmas? ve istihdamda süreklili?in sa?lanmas?n?n kendileri aç?s?ndan büyük önem arz etti?ini vurgulayan Elvan, uygulad?klar? politikalar sayesinde geçen y?l? iç talebin sürükledi?i bir büyümeyle kapatt?klar?n?, bu senenin ilk yar?s?nda yüzde 14,3'lük büyüme yakalad?klar?n? bildirdi.

Elvan, "Y?l?n ikinci yar?s?na ili?kin öncü göstergeler, ?l?ml? bir yurt içi talebe ve güçlü bir ihracata i?aret ediyor. 2021'i yüzde 9'un üzerinde bir büyümeyle kapatmay? öngörüyoruz. Muhtemelen çift haneli bir rakamla da kapatabilece?imizi dü?ünüyoruz. Ancak bizim için büyümenin dengeli ve sürdürülebilir olmas?, istihdama olan katk?s? ve gelir da??l?m? adaletini tesis edici nitelikte olmas? büyümenin seviyesinden çok daha önemli." ?eklinde konu?tu.

Geçmi? y?llarda büyümenin yüksek oldu?u dönemlerde cari aç???n da yüksek, dü?ük oldu?u dönemlerde ise cari aç???n da dü?ük oldu?unu, bu döngüyü k?rmak, yap?sal cari aç??? azaltmak için önemli ad?mlar att?klar?n? ve atmaya da devam ettiklerini aktaran Elvan, ?unlar? kaydetti:

"Bu sene için öngördü?ümüz yüzde 9'luk büyümeyi, milli gelire oran olarak yüzde 2'nin alt?nda bir cari aç?kla gerçekle?tirece?iz. Yani y?l?, geçmi? e?ilimlerin aksine yüksek büyüme ve dü?ük cari aç?kla kapataca??z. Uluslararas? emtia ve enerji fiyatlar? aleyhimize i?lese de bu ba?ar?l? performansta 4 faktör rol oynuyor. Yap?sal cari aç??? azalt?c? yat?r?mlara öncelik veriyoruz. Artan d?? talebin de etkisiyle güçlü bir ihracat performans? gösteriyoruz. Alt?n ithalat?na ili?kin ald???m?z önlemler, güçlü bir ?ekilde etkisini ortaya koydu. Turizmde, 2020'ye k?yasla çok daha iyi bir performansa imza att?k."

"TÜRK?YE EKONOM?S? KAMU MAL?YES? KAYNAKLI B?R R?SK YA?AMAYACAK"

Hazine ve Maliye Bakan? Elvan, "hükümetin ihracat? desteklemek amac?yla yüksek döviz kuru hedefledi?ine" ili?kin yorumlarla kar??la?t?klar?n? aktararak, "Bu yorum do?ru de?il. Türkiye dalgal? kur rejimi uygulamaktad?r, kurun de?eri de piyasada belirlenir. Bir ülkedeki rekabet art???; verimlilik, yani üretkenlik art???ndan, inovatif kabiliyetlerinizden, teknolojiyi üretme ve kullanma becerinizden gelir. Verimlilik kazan?mlar?yla desteklenmeyen bir büyüme modeli, sürdürülebilir bir model de?ildir." diye konu?tu.

Ekonomiye ve ihtiyaç sahibi sosyal kesimlere destek vermek için 20 y?ld?r esnek bir yakla??mla ekonomiyi yönettiklerini belirten Elvan, ?öyle devam etti:

"Bunu yaparken de mali disiplin ?iar?m?zdan asla vazgeçmedik, vazgeçmeyece?iz. ?unu çok net ifade edeyim; Türkiye ekonomisi, kamu maliyesi kaynakl? bir risk ya?amad?, ya?amayacak. Dünyada bütçe aç?klar?n?n çift haneleri, borçluluk seviyelerinin ise üçlü haneleri gördü?ü bir ortamda biz yine sa?lam ve ihtiyatl? kamu maliyesi politikalar?m?zla ayr??t?k. 2021 bütçemizde yüzde 4,3'lük bir bütçe aç??? öngörmü?tük. Bu y?l? yüzde 3,5'in alt?nda bir bütçe aç???yla kapataca??z.

Y?l boyunca hedefimizle uyumlu olarak bütçemizi yönetirken, salg?nla mücadelede vatanda?lar?m?z?n ma?dur olmamas? için yüksek gayret gösterdik."

Salg?n nedeniyle 2020'den bu yana vatanda?lar için sunduklar? desteklerin y?l sonunda 734 milyar liraya ula?aca??n? aktaran Elvan, "Enflasyonla mücadelede vergi indirimleri ve fiyat ayarlamalar?yla 125 milyar liral?k kamu gelirinden vazgeçtik, maliye politikas? kararl?l???n? çok net bir biçimde gösterdik. Bahsetti?im bu tutara do?al gaz ve elektrik alan?nda verdi?imiz destekler dahil de?ildir." dedi.

"VATANDA?LARIMIZIN ENFLASYONA EZD?R?LMEMES? ?Ç?N GEREKL? HASSAS?YET? GÖSTERECE??Z"

Lütfi Elvan, uluslararas? enerji fiyatlar?ndaki art?? ve Türkiye'nin kurakl?k nedeniyle hidroelektrik santrallerinden üretti?i elektrikte ya?anan dü?ü?e i?aret ederek, bu maliyet art??lar?n? vatanda?lara en az düzeyde yans?tt?klar?n?, maliyetin önemli bir bölümünü kendilerinin üstlendi?ini söyledi.

Yurt d???ndan al?nan do?al gaz?n daha dü?ük fiyatla vatanda?a sunuldu?unu aktaran Elvan, ?u anda ?s?nma amaçl? (yurt d???ndan) 100 birime ald?klar? do?al gaz? vatanda?lara 25 birime satt?klar?n?, elektri?i ise üretim maliyetinin yüzde 50'si daha dü?ük bir fiyatla sunduklar?n? bildirdi.

Elvan, "Cumhurba?kan?m?z?n en hassas oldu?u hususlardan birisi, vatanda?lar?m?z?n enflasyona ezdirilmemesidir. ?lgili bakanl?klar?m?zla güçlü bir i? birli?i içinde çal???yoruz, asgari ücret ba?ta olmak üzere bu konuda gerekli hassasiyeti gösterece?iz." dedi.

Borçlanma konusunda da son derece dikkatli ve temkinli bir yakla??m izlediklerini ifade eden Elvan, ?unlar? kaydetti:

"Bütçe disiplininde gösterdi?imiz hassasiyet, Hazine'nin finansman ihtiyac?n? da azaltt?. 2021'de 618 milyar lira borçlanma öngörmü?tük ama 155 milyar lira daha az borçlanmayla y?l? kapataca??z. A?a?? yukar? 463 milyar lirayla y?l? kapataca??z. AB tan?ml? borç stokumuzun milli gelire oran?n? dü?ürüyoruz. Tabii borç stokumuzun dü?ük olmas?, elbette ba?l? ba??na yeterli de?il. Borç stokumuzun yap?s?n? da iyile?tirmemiz gerekiyor. Bu amaçla iç piyasada döviz cinsi borçlanmay? bu sene yar? yar?ya dü?ürdük. Ayn? zamanda, iç borçlanman?n vadesini de önemli ölçüde uzatt?k. 2020 y?l? içerisinde 29 aya kadar dü?en iç borçlanman?n ortalama vadesini 56 aya yükselttik."

"2022'DE YURT ?Ç?NDE DÖV?Z C?NS? BORÇLANMA YAPMAYI PLANLAMIYORUZ"

Hazine ve Maliye Bakan? Elvan, 2022'nin, geli?mi? ülke merkez bankalar?n?n para politikalar?n?n etkili olaca?? bir y?l olaca??n? belirterek, yurt d??? piyasalarda oynakl???n artaca?? bir döneme girdiklerini, geli?mekte olan ülkelere yönelik portföy ak?mlar?n?n bu dönemde olumsuz etkilenebilece?ini söyledi.

Elvan, 2022 y?l? Hazine Finansman Program?'n? bu geli?meleri dikkate alarak ihtiyatl? bir ?ekilde haz?rlad?klar?n? aktararak, "2022'de toplam 498 milyar lira tutar?nda borçlanmay? hedefliyoruz. Piyasa ko?ullar?na ba?l? olmakla birlikte önümüzdeki y?l yurt içinde döviz cinsi borçlanma yapmay? planlam?yoruz. Hazinemizin ye?il tahvil olarak da bilinen, sürdürülebilir tahvil ihraçlar?na imkan verecek program?m?z? yak?nda tamamlam?? olaca??z." dedi.

Yüksek enflasyonun, sadece Türkiye'de de?il, dünya genelinde de önemli bir sorun olmaya ba?lad???n? vurgulayan Elvan, küresel tedarik zincirinde ya?anan problemlere, enerji, g?da, navlun ve emtia fiyatlar?ndaki art??lara, kurakl?k ve stoklama e?ilimindeki yükseli?e i?aret etti.

Arz ve talep kaynakl? bu geli?melerden etkilenen Türkiye'nin enflasyonla mücadelede 2020'nin son çeyre?inden itibaren para ve maliye politikalar?nda kritik ad?mlar att???n? belirten Elvan, konu?mas?n? ?öyle sürdürdü:

"Ancak son 2 ayd?r küresel geli?melerin de etkisiyle finansal piyasalarda dalgalanmalar ya?and?. Merkez Bankas? karar? sonras?nda piyasa faizlerinde, varl?k fiyatlar?nda, döviz kurunda ve beklentilerde bir hareketlili?e ?ahit olduk. Ben burada, hiçbir ilgili dinami?in göz ard? edilemeyece?i kanaatindeyim. Çünkü tüm bu unsurlar, entegre bir ?ekilde enflasyon görünümünü ?ekillendiriyor. Gerek küresel konjonktür gerekse yurt içinde enflasyonun seyri temkinli olmay? gerektiriyor.

Hepinizin bildi?i gibi enflasyon, orta ve uzun vadede bir arz talep sorunudur. Bu ba?lamda maliye politikalar?m?z?, arz yönlü yap?sal politikalarla ve verimlilik art??lar?na yönelik tedbirlerle desteklemeye devam edece?iz."

"BANKALAR VER?LEN KRED?N?N HANG? AMAÇLARLA KULLANILDI?INI TAK?P ETMEL?"

Lütfi Elvan, bankac?l?k sektörünün güçlü sermaye yap?s? ve aktif kalitesiyle sa?l?kl? bir yap? arz etti?ini belirterek, "Sektörün 2 konuyu hassasiyetle de?erlendirmesini istiyorum. Birincisi, kulland?r?lacak yeni kredilerin yat?r?m, üretim, istihdam ve ihracata yönelik olmas?n? çok önemsiyoruz. Kaynaklar?n tahsisinde bankalar?n seçici ve odakl? bir yakla??m içinde olmas? gerekti?ini dü?ünüyoruz. Verilen kredinin hangi amaçlarla kullan?ld???n?n takibi ?art. ?kincisi, bankac?l?k sektörümüz, teminata dayal? geleneksel kredilendirme yakla??m?n?n ötesine geçmeli diye dü?ünüyorum. Risk yönetimine dayal? finansman uygulamalar?n? yayg?nla?t?rmak gerekiyor. Bu yönde bir yakla??m, KOB?'lerin, start-up'lar?n yeterli finansal kayna?a ula?mas?nda büyük önem ta??yor." ?eklinde konu?tu.

Elvan, küresel ölçekte sorunlar?n ya?and??? bir dönemde büyümede, kamu maliyesinde ve bankac?l?k sektöründe en iyi performans gösteren ülkelerden olduklar?n? vurgulad?. Bunlarla birlikte aksayan yönlerinin de bulundu?unu aktaran Elvan, bu problemleri çözmek için yeterli güçlerinin ve kararl?l?klar?n?n bulundu?unu sözlerine ekledi.